Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) po zmianach

Przewidywania co do wysokości przyszłych emerytur mogą nawet największych optymistów doprowadzić do załamania. Rada Gospodarcza przy Prezesie Rady Ministrów przewiduje, że za kilkadziesiąt lat stopa zastąpienia, czyli relacja pierwszej emerytury do ostatniej pensji wyniesie mniej niż 33%. Już teraz wiadomo, że nasze emerytury będą o połowę niższe, od tych obecnych. Nie pozostaje nic innego, jak samodzielne gromadzić oszczędności na starość.

Od 2012 roku osoby chcące dodatkowo oszczędzać na przyszłą emeryturę mogą skorzystać z produktu o nazwie Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). Produkt powstał w oparciu o rozwiązania przyjęte w funkcjonującym o kilka lat dłużej Indywidualnym Koncie Emerytalnym (IKE).

Zróżnicowanie produktów wiąże się przede wszystkim ze sposobem zastosowania ulgi podatkowej. W przypadku IKE wpłaty na konto obciążone są podatkiem dochodowym, zaś zwolnienie z podatku obejmuje wypłacane środki.

Natomiast w IKZE preferencja podatkowa polega na odliczeniu wpłat na konto od podstawy opodatkowania, a obowiązek podatkowy powstaje po zakończeniu okresu oszczędzania, zwrocie środków (wycofaniu środków przed osiągnięciem wieku emerytalnego) lub wypłacie środków przez osoby uprawnione w przypadku śmierci oszczędzającego.

Opodatkowanie wypłat z IKZE

Nowelizacja przepisów wprowadziła korzystne zmiany w zakresie opodatkowania wypłat z IKZE, zarówno dla osób oszczędzających, jak i osób uprawnionych do otrzymania środków z IKZE w przypadku śmierci oszczędzającego. Dotychczas stosowano opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych według skali podatkowej, co oznacza że wypłata środków z konta wiązała się z koniecznością zapłaty podatku w wysokości 18% lub 32%.

Po ostatniej zmianie, stawka zryczałtowanego podatku dochodowego wynosi 10%. Jednak stawka ta, obowiązuje gdy oszczędzający dokona wypłaty środków zgromadzonych na IKZE dopiero po przejściu na emeryturę lub gdy wypłaty dokonana osoba uprawniona do ich otrzymania w związku ze śmiercią oszczędzającego. Osoby, które zdecydują się wypłacić pieniądze z konta przed zakończeniem okresu oszczędzania (dokonają tzw. zwrotu środków) będą zmuszone zapłacić podatek według starych zasad.

Zmiana w zakresie opodatkowania wypłat z IKZE ma zachęcić Polaków do oszczędzania na emeryturę. Obniżenie i ujednolicenie stawki podatku do poziomu 10% miało na celu wyeliminowanie poczucia niepewności, co do wysokości podatku w przyszłości oraz ograniczenie obciążeń fiskalnych, które dla wielu osób mogło być zniechęcające. Ponadto ustawodawca przerzucił obowiązek rozliczenia podatku na instytucję finansową, która dokonywać będzie wypłat, zarówno w przypadku jednorazowej wypłaty całej zgromadzonej kwoty, jak i wypłaty środków w miesięcznych ratach.

Limit rocznej wpłaty na IKZE

Kolejna istotna zmiana w zakresie funkcjonowania Indywidualnych Kont Zabezpieczenia Emerytalnego dotyczy określenia wysokości maksymalnej rocznej wpłaty na IKZE. Obowiązująca ustawa uprosiła zasady ustalania wysokości limitu wpłat poprzez wprowadzenie jednakowego limitu kwotowego dla wszystkich oszczędzających. W latach poprzednich (2012-2013) limit ten nie był ujednolicony, a jego wysokość uzależniona była od wysokości kwoty stanowiącej podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne, ustalonej dla oszczędzającego za poprzedni rok.

Zgodnie z zapisami ustawy roczny limit wpłat na IKZE nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok. Wysokość limitu wpłat obowiązująca w następnym roku kalendarzowym będzie podawana pod koniec danego roku. W roku 2014 maksymalny limit wpłat na IKZE wynosi 4.495,20 zł.

IKZE, a ulga podatkowa – jak to wygląda w praktyce?

Poniżej zaprezentowano przykładowe obliczenia ulgi podatkowej obowiązującej w 2014 roku dla dwóch osób oszczędzających w IKZE, posiadających różny poziom dochodu oraz znajdujących się w różnych progach podatkowych. Co ważne, wyliczenia mają jedynie charakter informacyjny, gdyż nie uwzględniają kosztów uzyskania przychodu i innych ulg, z których mógłby skorzystać oszczędzający.

1. Wyliczenie wysokości ulgi podatkowej w 2014r. dla osoby oszczędzającej w IKZE, uzyskującej dochód w wysokości 3.500 zł brutto miesięcznie i znajdującej się w I progu podatkowym.

2. Wyliczenie wysokości ulgi podatkowej w 2014r. dla osoby oszczędzającej w IKZE, uzyskującej dochód w wysokości 10.000 zł brutto miesięcznie i znajdującej się w II progu podatkowym.

Artykuł opracowano na podstawie informacji zamieszczonych na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej (www.mpips.gov.pl / data odczytu: 17 stycznia 2014r.)