Jak prowadzić budżet domowy?
Budżet domowy jest zestawieniem dochodów i wydatków w ustalonym okresie czasu – miesiącu, roku. Pomaga planować dochody i wydatki w skali tygodnia, miesiąca czy roku, a więc jest najprostszą metodą zarządzania pieniędzmi. Dzięki skrupulatnie prowadzonemu budżetowi domowemu będziemy mieli kontrolę nad wydatkami i nauczymy się unikać pochopnych zakupów.
Budżetu domowego nie należy utożsamiać jedynie z spisywaniem wydatków, są one jedynie częścią tego budżetu i bez tego nie moglibyśmy realnie zaprojektować budżetu, ale nie są to pojęcia tożsame.
Plan na przyszłość
Budżet pomaga nam planować przyszłość, a spisywanie wydatków jedynie pokazuje nam, na co wydaliśmy pieniądze w przeszłości. Jak powiedział Dave Ramsey „Budżet mówi Twoim pieniądzom, dokąd mają iść, zamiast zastanawiania się, dokąd poszły”. Powiedzieć można, więc, że prowadząc budżet domowy to my przejmujemy kontrolę nad własnymi finansami, a nie one kontrolują nas. Dzięki temu będziemy mogli planować nasze wydatki i oszczędności oraz będziemy wiedzieć czy możemy sobie pozwolić na jakiś większy zakup bez potrzeby zaciągania kredytów.
Od czego należy zacząć prowadzenie budżetu
Przede wszystkim należy sobie uzmysłowić potrzebę prowadzenia takiego budżetu i korzyści z tego płynące. Kiedy już to zrobimy powinniśmy pomyśleć, w jaki sposób chcemy prowadzić budżet domowy.
Najprostszym sposobem jest po prostu zwykła kartka albo zeszyt i długopis. Znajdą się jednak takie osoby, którym ta forma może nie odpowiadać, mogą, więc one wtedy skorzystać z gotowych narzędzi przeznaczonych do tego celu. W internecie, można znaleźć wiele gotowych programów przeznaczonych do prowadzenia budżetu domowego, powstała również wiele aplikacji dedykowanych na telefony komórkowe. Tak naprawdę nie ważna jest forma prowadzenia budżety, czy będzie to na papierze, w telefonie, Excelu czy w innym programie komputerowym, ale najważniejsza jest systematyczność.
Jak powinien wyglądać budżet domowy
Podstawowy budżet domowy powinien się składać z dwóch części: dochody i wydatki. W części dotyczącej dochodów wpisujemy nasze dochody stałe takie jak: wynagrodzenie za pracę, renta czy emerytura oraz te okazjonalne np. premie w pracy czy prezenty w formie pieniędzy.
Część dotyczącą wydatków najlepiej podzielić na kategorie:
– wydatki stałe, czyli takie, które ponosimy co miesiąc należą do nich np. czynsz, rata kredytu;
– wydatki zmienne, np. żywność, chemia, paliwo, bilety, czyli takie, które ponosimy, co miesiąc w różnej wysokości;
– wydatki okazjonalne, np. naprawa sprzętu, święta, uroczystości rodzinne, czyli takie, które zdążają się raz lub kilka razy do roku.
Ilość wydatków w każdej kategorii nie powinna być bardzo duża, nie chodzi o dokładne rozpisywanie zakupów raczej o ich istotę. Na początku te kategorie mogą być u wielu osób takie same, dopiero później, po poru miesiącach każda rodzina analizując poprzednie budżety będzie mogła powiedzieć, że w ich rodzinie wydatkiem stałym są np. comiesięczne opłaty za przedszkole, czy zajęcia dodatkowe u dzieci.
Natomiast u innych takim stałym wydatkiem może być np. opłata za korzystanie z siłowni czy zajęć fitness, na które uczęszczają. Taka sama sytuacja będzie z wydatkami zmiennymi, każdy budżet jest indywidualny i każda rodzina dopasowuje go do swoich potrzeb. Na pewno wspólną cechą takiego budżetu musi być systematyczność i to, że w jego prowadzenie włącza się cała rodzina.
Budżet tworzony tylko przez jednego z małżonków, nie przyniesie zamierzonego celu poza za tym, że dana osoba zobaczy, na co sam wydaje pieniądze. Dopiero wspólna praca nad budżetem pomoże planować wydatki w skali miesiąca, a później nawet roku, bo żeby mieć pieniądze na przyszłoroczne wakacje należy zacząć je oszczędzać już dużo wcześniej, bo później może się okazać, że nie będzie nas na nie stać.
Podobnie jest z wydatkami okazjonalnymi, które pojawiają się raz do roku (ubezpieczenie samochodu, wyprawka dla dziecka na rozpoczęcie roku itp.). Wiemy, że takie wydatki pojawiają się, co roku w naszym budżecie i żeby nie było dla nas obciążeniem w jednym miesiącu należy rozplanować ich sfinansowanie na kilka miesięcy poprzez odkładnie określonej sumy pieniędzy.
Dobrym rozwiązaniem może być system kopertowy, który polega na odkładaniu określonej sumy na jakiś cel, co miesiąc. Nie muszą być to duże sumy, ale prze kilka miesięcy jesteśmy wstanie odłożyć określono kwotę pozwalającą nam sfinansować wydatki okazjonalne.
Opracowanie: Monika Marchalewska
