Pani Barbara zaciągnęła kilka kredytów krótkoterminowych. W wyniku zaprzestania spłaty komornik dokonał zajęcia części jej wynagrodzenia za pracę. Dodatkowo zajął fortepian należący do jej córki. Czy komornik może zająć przedmioty będące własnością osoby trzeciej, a znajdujące się we władaniu dłużnika? Co tak naprawdę może zająć komornik – pyta pani Barbara?

Zgodnie z art. 845 § 2. Kodeksu postępowania cywilnego, komornik może dokonać zajęcia ruchomości będącej we władaniu dłużnika lub będącej we władaniu samego wierzyciela, który skierował do nich egzekucję. Przedmioty należące do dłużnika, a będące we władaniu osoby trzeciej mogą być zajęte tylko wówczas, gdy osoba ta zgadza się na ich zajęcie albo przyznaje, że stanowią one własność dłużnika.

W przypadku egzekucji świadczeń alimentacyjnych komornik ma prawo zajęcia rzeczy będących we władaniu osoby zamieszkującej wspólnie z dłużnikiem bez jej zgody, chyba że przedstawi ona dowód, że ruchomość jest jej własnością. W sytuacji gdy komornik zajął fortepian, a nie był on własnością pani Barbary, tylko jej córki, należałoby złożyć powództwo przeciwskuteczne. Bowiem zgodnie z art. 841 KPC osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa.

Komornik może prowadzić egzekucje z wynagrodzenia za pracę, rachunku bankowego, ruchomości, nieruchomości, wierzytelności.  Natomiast występuje szereg rzeczy wyłączonych spod egzekucji – należą do nich (art. 823 KPC):

1) przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu;

2) zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca;

3) jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z  zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów;

4) narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych;

5) u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę – pieniądze w  kwocie, która odpowiada nie podlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nie otrzymującego stałej płacy – pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;

6) przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i  przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową;

7) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym, o którym mowa w art. 36 ust. 4a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. z 2005 r. nr 244, poz. 2081, z 2006 r. nr 50, poz. 363 i nr 208, poz. 1541 oraz z 2007 r. nr 115, poz. 794).

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296 z póź. zm.)