Do Ośrodka Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego w Warszawie zgłosił się klient, który otrzymał nakaz zapłaty z tytułu zadłużenia wynikającego z umowy o przyznanie limitu kredytowego i wydanie karty kredytowej. Klient ostatniej minimalnej wpłaty dokonał 5 maja 2011 r., natomiast nakaz zapłaty został wystawiony w 10 marca 2021 r. Czy w tym wypadku termin przedawnienia wynosi 10 lat? – pyta klient.
Podstawa prawna
Podstawowym źródłem informacji o biegu terminu przedawnienia dla roszczeń majątkowych jest Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 118 tej ustawy termin przedawnienia dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi 3 lata.
Zmiana ustawy o usługach płatniczych w 2013 roku
Reguła ta odnosi się jednak do roszczeń powstałych po 6 października 2013 roku, co wynika z faktu, że 7 października 2013 roku weszła w życie Ustawa o zmianie ustawy o usługach płatniczych i niektórych innych ustaw. Zmiany w szczególności polegały na uchyleniu obowiązującej od 2002 roku ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych, która zakładała 2-letni termin przedawnienia dla tego rodzaju roszczeń.
Z 2-letnim terminem przedawnienia będziemy mieć więc do czynienia przy roszczeniach, które powstały i nie zdążyły się przedawnić do dnia wejścia w życie tej nowelizacji, a więc 7 października 2013 roku. Wszelkie roszczenia wynikające z umów o elektroniczny instrument płatniczy powstałe po tej dacie będą przedawniać się zgodnie z zasadami ogólnymi ustanowionymi w Kodeksie cywilnym, czyli po 3 latach od ich wymagalności.
Zgodnie z obecnie obowiązującym stanem prawnym możemy zatem spotkać się nadal z 2-letnim, jak i 3-letnim terminem przedawnienia dla długów zaciągniętych kartami kredytowymi. Kwestia długości terminu zależy od tego, kiedy stało się wymagalne roszczenie wydawcy karty względem jej właściciela.
Bieg terminu przedawnienia roszczenia
W wyroku z dnia 17 grudnia 2008 r., sygn. akt I CSK 243/08, Sąd Najwyższy uznał, że jeżeli posiadacz karty kredytowej zaprzestał wpłacania minimalnej kwoty zadłużenia podawanej każdorazowo w doręczanych mu wyciągach bankowych, bieg dwuletniego terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę tych kwot rozpoczyna się z upływem dnia wskazanego w wyciągu. Dotyczy to terminu zapłaty kwoty minimalnej, nie zaś wyczerpania limitu kredytu, ustalonego w umowie. Wyrok dotyczył sytuacji, gdzie w umowie nie został ustalony termin spłacania zadłużenia powstałego wskutek zaprzestania wpłacania kwot minimalnych.
Przerwanie biegu przedawnienia
Niewątpliwie najczęściej w praktyce dłużników dochodzi do przerwania biegu przedawnienia, które powoduje, że termin przedawnienia biegnie na nowo.
Bieg przedawnienia przerywa się:
- przez każdą czynność przed sądem (także zawezwanie do próby ugodowej) lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania (przed komornikiem sądowym) roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;
- przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;
- przez wszczęcie mediacji.
Należy pamiętać, że przedawnienie nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania. Dług dalej istnieje, ale z momentem przedawnienia przekształca się w tzw. zobowiązane naturalne.
W powyższej sprawie termin biegu przedawnienia upłynął w dniu 5 maja 2013 r. Zatem są podstawy do podniesienia (w sprzeciwie od nakazu zapłaty) zarzutu przedawnienia.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (U. 1964 nr 16 poz. 93 ze zm.).
- Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2008 r. (sygn. akt I CSK 243/08)
- Ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 poz. 1036)
Więcej porad >>>