Z uwagi na zbliżające się święta warto byłoby się zając problemem, przed którym staje wielu z nas. Często chcemy obdarować naszych najbliższych prezentami, na które zwyczajnie nas nie stać, dlatego też decydujemy się kupić je na raty.  W związku z tym warto byłoby poznać bliżej powyższą instytucję i świadomie dokonywać wyboru świątecznych prezentów.

Sprzedaż na raty jest szczególnym rodzaje sprzedaży, która została uregulowana w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z kodeksowym cywilnym sprzedaż na raty jest dokonana w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaży rzeczy ruchomej osobie fizycznej za cenę płatana w określonych ratach, jeżeli według umowy rzecz ma być kupującemu wydana przed całkowitym zapłaceniem ceny.

Omawiając powyższe pojęcie należałoby przede wszystkim wskazać, na zawężenie stron stosunku prawnego, gdzie po stronie osoby sprzedającej może być tylko i wyłącznie przedsiębiorca natomiast kupującym może być tylko osoba fizyczna. Następnie, ustawodawca ograniczył możliwość sprzedaży na raty jedynie do rzeczy ruchomych, czyli mogą to być np. lodówka, komputer, futro. Jednak istotna sprzedaży na raty w porównaniu ze „zwykłą” sprzedażą polega na tym, że wydanie rzeczy kupującemu może nastąpić przed zapłatą pełnej ceny, gdzie następnie reszta zapłaty jest dokonywana ratalnie. Ustawodawca dał również możliwość kupującemu spłaty rat przed terminem płatności, i w przypadku przedterminowej spłaty zapłaty kupujący może odliczyć kwotę, która odpowiada wysokości stopy procentowej obowiązującej dla danego rodzaju kredytów Narodowego Banku Polskiego.

Ustawodawca zabezpiecza również interesy sprzedawców w przypadku nielojalnych kupujących.  Pierwszą możliwością jest zastrzeżenie natychmiastowej wymagalności nieuiszczonej ceny na wypadek uchybienia terminom, co najmniej dwóch rat, zaś łączna suma zaległych rat przewyższa jedną piątą część umówionej ceny.  Skuteczność powyższego zastrzeżenia jest możliwa tylko, gdy było ono uczynione na piśmie przy zawarciu umowy.

Niezależnie jednak od zastrzeżenia wymagalności w umowie, sprzedawcy przysługuje prawo odstąpienia od umowy z powodu niezapłacenia ceny w przypadku, gdy kupujący jest w zwłoce z zapłatą, co najmniej dwóch rat i łączna suma zaległych rat przewyższa jedną piątą część umówionej ceny. Sprzedający jest zobowiązany do wyznaczenia kupującemu dodatkowego terminu do zapłacenia należności, wskazując, iż w przypadku bezskutecznego upływu terminu będzie uprawniony do odstąpienia od umowy. W przypadku odstąpienia kupujący będzie musiał zwrócić rzecz, natomiast sprzedawca jest zobowiązany do zwrotu wcześniej otrzymanych rat.

Należy mieć również na uwadze, że kupującemu na raty przysługuje rękojmia za wady rzeczy sprzedanej na raty i może ona zostać wyłączona jedynie w przypadku, gdy regulują to przepisy szczególne.