Do Ośrodka Doradztwa w Białej Podlaskiej zgłosiła się klientka, której w 2005 roku zmarł mąż. Przez ostatnie pięć lat swojego życia prowadził działalność gospodarczą. W ubiegłym tygodniu klientka otrzymała decyzję z ZUS, z której dowiedziała się, że jej mąż nie płacił składek ZUS, a w chwili obecnej zakład wzywa ją i jej dwoje dzieci do solidarnej spłaty długu. Klientka pyta, czy musi płacić zaległości w ZUS za swojego zmarłego męża skoro nawet o nich nie wiedziała?

Wszelkie długi po zmarłym wchodzą w skład masy spadkowej i są dziedziczone, dotyczy to też zaległości wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W związku z tym, że zarówno klientka jak i jej dzieci przyjęły spadek wprost są zobligowani do spłaty długów wobec ZUS po zmarłym mężu i ojcu.

W tej sytuacji należy jednak podkreślić, że 9 listopada 2012 r. weszła w życie ustawa o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłacanych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność, potocznie zwana ustawą abolicyjną. Na jej mocy osoby, które od stycznia 1999 r. do lutego 2009 r. prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą i podlegały obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu mogą starać się o umorzenie tych należności. Umorzenie nieopłacanych wyżej wymienionych składek skutkuje również umorzeniem nieopłacanych składek na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za ten sam okres. Co ważne ustawa przewiduje, że umorzeniu podlegają nie tylko same należności na te ubezpieczenia, ale również: odsetki za zwłokę od tych składek, opłaty prolongacyjne, koszty upomnienia, opłaty dodatkowe oraz koszty egzekucji naliczone przez ZUS, Urząd Skarbowy bądź komornika sądowego.

Ustawa dotyczy przede wszystkim osób, które w latach 1999-2009 prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą i podlegały obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu. Ważne jest jednak to, że z takim wnioskiem o umorzenie wystąpić może również spadkobierca, którego Zakład Ubezpieczeń Społeczny zobowiązał decyzją, co do obowiązku zapłaty należności. Jeżeli jest kilku spadkobierców, którzy zostali solidarnie wezwani do spłaty, to każdy z nich powinien wystąpić z wnioskiem o umorzenie.

Wniosek o umorzenie należności można złożyć w ciągu 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, a więc do 15 stycznia 2015 r., jeżeli jednak z takim wnioskiem chciałaby wystąpić osoba będąca spadkobiercą to ma ona na to 12 miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji ZUS o jej odpowiedzialności za zaległości po zmarłym. 

Wnioski o umorzenie należności z tytułu składek można złożyć w formie pisemnej osobiście w dowolnym oddziale ZUS albo za pośrednictwem poczty. W tym celu można wykorzystać wzór wniosku, który zmieszczony jest na stronie internetowej ZUS: http://zus.pl/pliki/formularze. 

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 9 listopada 2012r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłacania składek przez osoby prowadzące pozarolnicza działalność (Dz. U. z 2012 r. poz.1551) Źródło: www.zus.pl